De boekwaarde van een beursgenoteerd bedrijf is een belangrijke maatstaf voor beleggers en analisten die inzicht willen krijgen in de werkelijke waarde van een onderneming. Deze waarde kan worden gebruikt om te beoordelen of een bedrijf ondergewaardeerd of overgewaardeerd is op de beurs. In dit artikel zullen we uitleggen wat de boekwaarde precies is, hoe deze wordt berekend, en waarom het een nuttige indicator kan zijn bij investeringsbeslissingen.

Wat is de boekwaarde?

De boekwaarde van een bedrijf is het verschil tussen de activa en de passiva van het bedrijf. Het vertegenwoordigt in feite het eigen vermogen van een onderneming zoals dat op de balans staat. Simpel gezegd, als een bedrijf al zijn schulden zou afbetalen en alle bezittingen zou liquideren, dan zou de overgebleven waarde de boekwaarde zijn. Het is een statisch getal, afgeleid van de financiële verslagen van het bedrijf, dat een indicatie geeft van de “netto waarde” van de onderneming.

De boekwaarde per aandeel (ook wel “book value per share” of BVPS genoemd) is nog specifieker: dit is de boekwaarde van het eigen vermogen gedeeld door het aantal uitstaande aandelen van het bedrijf. Dit getal wordt vaak vergeleken met de marktprijs van een aandeel om te beoordelen of de aandelen over- of ondergewaardeerd zijn.

Waarom is de boekwaarde belangrijk?

De boekwaarde is een nuttige maatstaf omdat het beleggers inzicht geeft in de waarde van de activa van een bedrijf, afgezet tegen de marktwaarde. Als de marktwaarde van een aandeel lager is dan de boekwaarde, kan dit erop wijzen dat het aandeel ondergewaardeerd is, wat een koopmogelijkheid kan signaleren. Als de marktwaarde veel hoger is dan de boekwaarde, kan het betekenen dat beleggers bereid zijn meer te betalen dan de werkelijke waarde van de activa, wat kan duiden op overwaardering.

Beleggers zoals waarde-investeerders, onder wie de beroemde Warren Buffet, gebruiken de boekwaarde vaak als een belangrijke factor bij het evalueren van potentiële investeringen. Hoewel het geen perfecte indicator is, omdat het geen rekening houdt met de toekomstige winstverwachtingen of groei, biedt het wel een solide basis voor fundamentele analyse.

Hoe bereken je de boekwaarde?

Het berekenen van de boekwaarde van een beursgenoteerd bedrijf is relatief eenvoudig en kan worden gedaan met behulp van de balans van het bedrijf. De balans bevat de activa, passiva en het eigen vermogen van het bedrijf, en deze informatie is beschikbaar in de jaarlijkse en kwartaalverslagen van het bedrijf.

De formule om de boekwaarde te berekenen is als volgt:

Boekwaarde = Totale activa – Totale passiva

Stap voor stap ziet het proces er als volgt uit:

1. Verzamel de financiële gegevens
   Ga naar de balans van het bedrijf en verzamel de gegevens voor de totale activa en totale passiva. Deze zijn meestal duidelijk gerapporteerd in de financiële overzichten van het bedrijf.
2. Bereken het eigen vermogen
   Trek de totale passiva af van de totale activa. Het resulterende getal is het eigen vermogen van het bedrijf, oftewel de boekwaarde.
3. Bereken de boekwaarde per aandeel
   Om de boekwaarde per aandeel te berekenen, deel je het eigen vermogen door het aantal uitstaande aandelen. Dit getal geeft je een meer specifieke maatstaf van de waarde per aandeel.

Voorbeeld:

Stel dat bedrijf X de volgende balans heeft:

• Totale activa: €500 miljoen
• Totale passiva: €300 miljoen
• Uitstaande aandelen: 10 miljoen

De boekwaarde zou dan als volgt worden berekend:

Boekwaarde = €500 miljoen – €300 miljoen = €200 miljoen

De boekwaarde per aandeel zou zijn:

Boekwaarde per aandeel = €200 miljoen / 10 miljoen aandelen = €20 per aandeel

Als het aandeel op de beurs wordt verhandeld tegen bijvoorbeeld €15 per aandeel, zou dat betekenen dat het aandeel ondergewaardeerd is ten opzichte van de boekwaarde.

Wat beïnvloedt de boekwaarde?

Hoewel de boekwaarde een objectieve maatstaf lijkt, zijn er verschillende factoren die deze waarde kunnen beïnvloeden. Sommige hiervan kunnen het beeld van de werkelijke waarde van een bedrijf vertekenen:

1. Afwaarderingen en waardeverminderingen
   Bedrijven moeten soms activa afwaarderen als de marktwaarde van deze activa lager is dan hun boekwaarde. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij verouderde apparatuur of vastgoed dat in waarde is gedaald. Dit kan de boekwaarde verlagen en het beeld vertekenen van wat de onderneming werkelijk waard is.
2. Immateriële activa
   Immateriële activa, zoals merkrechten, patenten en goodwill, kunnen moeilijk te waarderen zijn. Hoewel deze activa op de balans staan, zijn ze vaak lastig in te schatten wat betreft hun werkelijke waarde en kunnen ze de boekwaarde op papier hoger maken dan in de realiteit het geval is.
3. Herwaarderingen van activa
   In sommige gevallen mogen bedrijven activa herwaarderen als de waarde ervan is gestegen, zoals bij vastgoed. Dit kan de boekwaarde verhogen, maar het is vaak afhankelijk van externe taxaties en kan fluctueren.

Boekwaarde versus marktwaarde

Een belangrijke vergelijking die beleggers vaak maken, is die tussen de boekwaarde en de marktwaarde van een bedrijf. De marktwaarde is de totale waarde van het bedrijf zoals deze door de markt wordt gewaardeerd, en wordt berekend door de aandelenkoers te vermenigvuldigen met het aantal uitstaande aandelen. Deze twee waarden kunnen sterk uiteenlopen, afhankelijk van factoren zoals toekomstverwachtingen, groeimogelijkheden, winstgevendheid en investeerderssentiment.

• Als de marktwaarde hoger is dan de boekwaarde, betekent dit dat beleggers bereid zijn een premie te betalen voor het bedrijf, wellicht vanwege de groeivooruitzichten of winstgevendheid.
• Als de marktwaarde lager is dan de boekwaarde, kan dit erop wijzen dat beleggers het bedrijf als risicovol of inefficiënt beschouwen.

Beperkingen van de boekwaarde

Hoewel de boekwaarde een nuttige indicator is, heeft deze ook zijn beperkingen:

1. Geen rekening met toekomstige winst
   De boekwaarde houdt geen rekening met de toekomstige winst of groeimogelijkheden van een bedrijf. Een bedrijf met veel groeipotentieel kan een hoge marktwaarde hebben, zelfs als de boekwaarde relatief laag is.
2. Ouderwetse activa
   Bedrijven met veel tastbare activa kunnen een hogere boekwaarde hebben, terwijl bedrijven die voornamelijk in technologie of diensten opereren, vaak een lagere boekwaarde hebben vanwege het ontbreken van fysieke activa.

De boekwaarde is een belangrijke maatstaf voor beleggers die inzicht willen krijgen in de werkelijke waarde van een bedrijf, maar het moet altijd in combinatie met andere financiële gegevens worden gebruikt. Het biedt een basis om te bepalen of een aandeel mogelijk ondergewaardeerd is, maar het is geen garantie voor succes. Door de boekwaarde te begrijpen en te vergelijken met de marktwaarde, kunnen beleggers beter onderbouwde beslissingen nemen bij het kiezen van hun beleggingen.